کد GTIN مخفف عبارت عبارت Global Trade Item Number است، یک کد جهانی برای فرآورده ها در سراسری دنیا می باشد. این کد متشکل از ۱۴ رقم می باشد و در کشورهایی مثل ایران که ۱۳ رقمی محاسبه می شوند، باید با ۰ آن را به یک کد ۱۴ رقمی تبدیل کرد. در حقیقت GTIN یک کد تجاری در سطح بین المللی می باشد. این کد توسط مرکزی که GS1 نام دارد، به کالاهای مختلف اختصاص داده میشود.
این کد در کدام حوزه ها و محصولات کاربرد دارد؟
مرکز GS1 در تمامی کشورها به محصولات تجاری مثل محصولات خوراکی، شوینده ها، محصولات بهداشتی و آرایشی، دارو، لوازم پزشکی، محصولات خانگی، تجهیزات الکترونیکی و… یک کد منحصر به فرد اختصاص میدهد. این کد لازمه ورود اجناس مختلف به بازار می باشد و در هر تجارتی لازم است تا کالایی که مبادله می شود این کد را داشته باشد.
یکی از حوزه های مهم استفاده از کد GTIN مربوط به کالای پزشکی می باشد. در مورد کالاهای پزشکی، شرکت های سازنده اقدام به درج دو بعدی این کد می کنند. با یک بار درج کد، فقط لازم است آن را به صورت سالیانه شارژ کرد و هر بارکه کالا ترخیص می شود نیازی نیست تا به صورت مجزا این کد را درج نمود. استفاده از این کد برای کالاهای زیادی کارایی دارد اما الزامی نیست. همچنین اگر کدهای Global Trade Item Number تکراری باشند، از کد IRC برای محصولات مختلف استفاده می شود.
گاهی نیز شرایطی پیش می آید که باید این کد را تصحیح کرد و هر شرکت این امکان را دارد که حداکثر دو بار آن را تصحیح کند.
کاربرد کد GTIN چیست؟
این کد را می توان برای همه کالاها صادر کرد و در تجارت داخل و خارج از ایران مورد استفاده قرار داد. استفاده از کدGTIN فواید زیادی برای تولید کنندگان کالاها و خریداران محصولات به همراه دارد.
این کد منحصر به فرد درج شده روی محصولات مختلف، باعث می شود امکان شناسایی کالا ها توسط دستگاه های بارکدخوان وجود داشته باشد و روند خرید و فروش سریع تر صورت بگیرد. به این صورت که هر محصولی دارای یک کد منحصر به فرد می باشد. این بارکد بر روی محصولات درج می شود و هنگامی که فردی بخواهد آن کالا را خریداری نماید، با اسکن کردن این بارکد می تواندتمام مشخصات کالا را که در سیستم فروشنده نمایش داده می شود، مشاهده نماید.
عملکرد این کد چگونه است؟
اگر بخواهیم به طور دقیق به کاربرد این کد بپردازیم باید بگوییم که کد GTIN ، منحصراً در مورد خود محصول اطلاعات ارائه نمی دهد؛ بلکه این کد امکان دسترسی پیدا کردن به پایگاههای داده را ممکن می سازد. این پایگاه های داده حاوی اطلاعاتی از قبیل موجودی کالا، امکان سفارش اتوماتیک از طریق سایت، آنالیز میزان فروش و… را فراهم می کند.
یک مثال ساده برای کاربرد این کد به این صورت است که وقتی شما به یک فروشگاه مراجعه می کنید و کد یک محصول توسط دستگاه بارکد خوان شناسایی می شود، به صورت اتوماتیک ضمن درج اطلاعاتی مثل قیمت محصول، موجودی انبار کم می شود.
ارقام مندرج در این کد، نشان دهنده چه اطلاعاتی می باشند؟
از طریق دو یا سه رقم اول کد های صادر شده از سوی GS1، این امکان فراهم می شود تا مشخص شود محصول مورد نظر ساخت کدام کشور می باشد. در واقع به دلیل پذیرفته شدن این کد در سطح بین المللی، اغلب کشورها علاوه بر کدگذاری داخلی از آن نیز استفاده می کنند. و ارقام بعدی مربوط به کد شرکت، کد محصول و کد کنترل می باشند.
چگونه می توان کد GTIN را دریافت کرد؟
دریافت این کد نیازمند طی کردن مراحل و همچنین فراهم نمودن مدارکی دارد، که در ادامه به شرح آن ها خواهیم پرداخت:
- ارائه مدارک شناسایی لازم برای اشخاصی حقیقی و حقوقی که شامل عکس، کارت ملی و شناسنامه مالک یا مدیر عامل شرکت به انضمام مربوط به تاسیس شرکت و آخرین تحولات هیئت مدیره شرکت می باشد.
- ارائه جواز فعالیت و یا ارائه تعهدنامه، اگر هنوز این جواز صادر نشده است.
- ارائه آدرس دقیق پستی و شماره تلفن به همراه زمینه فعالیت های شرکت
- تکمیل فرمی که مربوط به اطلاعات هریک از محصولات و کالاهایی است که قرار است کد دریافت کنند.
- صدور تاییدیه کارشناسان از نظر مطابقت اطلاعات ارایه شده و هم خوانی داشتن با استانداردهای اطلاعاتی
- صادر شدن فاکتور اولیه، که متقاضی موظف است به کمک شناسه پرداخت و رهگیری مندرج در فاکتور، هزینه را به حساب دولتی واریز نماید.
- صادر شدن کد ۵ رقمی که به منزله تایید عضویت می باشد.
کلام پایانی
کد GTIN به عنوان یک روش شناسایی بسیار عالی در سطح جهانی به شمار می رود. این کد امکان کنترل ورود و خروج محصول از فروشگاه ها، انبارها و… را فراهم می کند. بنابراین داشتن این کد برای تمام محصولات و کالاهای موجود در بازار ضروری به نظر میرسد.